ಅನಾದಿಕಾಲದಿಂದಲೂ ಶತ್ರುತ್ವವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದ ಎರಡು ರಾಜ ಮನೆತನಗಳು- ಸಿಂಹನಗರಿ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರಪುರ. ಸಿಂಹನಗರಿಯ ರಾಜ ಧೀರಸಿಂಹ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರಪುರದ ರಾಜ ಚಂದ್ರಸೇನ ಇಬ್ಬರೂ ಪ್ರಬಲ ಸಾಮ್ರಾಟರು. ಇವರಿಬ್ಬರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಜೆಗಳ ನಡುವೆ ಯಾವುದೇ ವೈಷಮ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಇಬ್ಬರ ನಡುವೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಅಧಿಕಾರದ ಕಿತ್ತಾಟ ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇತ್ತು. ಇಬ್ಬರೂ ತಮ್ಮ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕೆ, ಇಬ್ಬರ ನಡುವೆ ಯುದ್ಧಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇದ್ದವು.
ಒಂದು ದಿನ, ಧೀರಸಿಂಹ ಚಂದ್ರಸೇನನ ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ಸಾರಿದ. ಚಂದ್ರಸೇನ ಇದಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ, ಅವನು ಯುದ್ಧ ಮಾಡದೆ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದ. ಧೀರಸಿಂಹ ಇದಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪದೆ, ಬಲವಂತವಾಗಿ ತನ್ನ ಸೇನೆಯನ್ನು ಚಂದ್ರಪುರದ ಮೇಲೆ ಕಳುಹಿಸಿದ. ಚಂದ್ರಸೇನನಿಗೆ ಬೇರೆ ದಾರಿಯಿಲ್ಲದೆ ಯುದ್ಧ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಬೇಕಾಯಿತು. ಇಬ್ಬರ ನಡುವೆ ಭೀಕರ ಯುದ್ಧ ನಡೆಯಿತು. ಲಕ್ಷಾಂತರ ಸೈನಿಕರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಣಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಧೀರಸಿಂಹನ ಸೇನೆ ಹೆಚ್ಚು ಬಲಶಾಲಿಯಾಗಿತ್ತು. ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಚಂದ್ರಸೇನನ ಸೇನೆ ಸೋಲನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿತು. ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸೋತು ಹೋದ ಚಂದ್ರಸೇನನು ಸೆರೆಮನೆಗೆ ಹೋದ. ಧೀರಸಿಂಹನು ತಾನು ಗೆದ್ದೆ ಎಂದು ಸಂತೋಷಪಟ್ಟನು. ಧೀರಸಿಂಹನು ಚಂದ್ರಪುರಕ್ಕೆ ವಿಜಯಿಯಾಗಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ. ಚಂದ್ರಪುರದ ಜನರು ತಮ್ಮ ಸೋಲಿಗೆ ಕಣ್ಣೀರು ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರೀತಿಯ ರಾಜನನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಧೀರಸಿಂಹನಿಗೆ ಇದು ಜಯವಾಗಿ ಕಂಡಿತು, ಆದರೆ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಇದು ಅವನ ಸೋಲಾಗಿತ್ತು. ಅವನು ತಾನು ವಿಜಯಿಯಾಗಿ, ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಪಡೆದರೂ, ತನ್ನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದ. ಅವನು ವಿಜಯದ ನಂತರ, ತನ್ನದೇ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಸೈನಿಕರನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದ. ಸಾವಿರಾರು ತಾಯಂದಿರು ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಹೆಂಡತಿಯರು ತಮ್ಮ ಗಂಡನನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮ ತಂದೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅದೇ ರಾತ್ರಿ, ಧೀರಸಿಂಹನು ತನ್ನ ಕೋಟೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದ. ಅವನು ತನ್ನ ಕೋಟೆಯ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಸೈನಿಕರ ಹೆಣಗಳು, ರಕ್ತದಲ್ಲಿ ನೆನೆದ ಬಟ್ಟೆಗಳು, ಮುರಿದ ಕತ್ತಿಗಳು, ಬಾಣಗಳನ್ನು ನೋಡಿದ. ಅವನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಯುದ್ಧದ ನೋವಿನ ಕಥೆಗಳು ಮೂಡಿದವು. ಇದು ನಿಜವಾದ ವಿಜಯವೇ? ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಜೀವಗಳನ್ನು, ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು, ಕಳೆದುಕೊಂಡ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು, ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಸಂತೋಷವನ್ನು ನಾನು ಹೇಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ? ಎಂದು ಅವನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಶ್ನೆ ಮೂಡಿತು. ಧೀರಸಿಂಹನ ಗೆಲುವು ಅವನಿಗೆ ಸಂತೋಷವನ್ನು ತರಲಿಲ್ಲ. ಅದರ ಬದಲು, ಅದು ಅವನಲ್ಲಿ ನೋವು, ದುಃಖ ಮತ್ತು ಆತಂಕವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು. ಅವನು ಕನಸಿನಲ್ಲಿ, ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಸಾವಿರಾರು ಜೀವಗಳನ್ನು, ಅವರ ನೋವಿನ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಕಂಡನು. ಅವನು ಹಾಸಿಗೆ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿದ್ದರೂ, ಅವನ ಮನಸ್ಸು ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವನು ಎದ್ದು, ತನ್ನ ಕಿಟಕಿಯ ಬಳಿ ಹೋಗಿ ನಿಂತನು. ಆಗ ಅವನಿಗೆ, ಒಂದು ಮಗು ತನ್ನ ತಾಯಿಯನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಿದೆ ಅಮ್ಮ, ನನ್ನ ತಂದೆ ಎಲ್ಲಿ? ಎಂದು. ಆಗ ಅವನಿಗೆ, ತನ್ನ ಪ್ರಜೆಗಳ, ತನ್ನ ಸೇನೆಯ, ಎಲ್ಲರ ಕಣ್ಣೀರು ಕಾಣಿಸಿತು. ಧೀರಸಿಂಹನು ತನ್ನ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯನ್ನು ಕರೆದು, ನಾವು ಈ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆದ್ದಿರುವೆವು, ಆದರೆ ನಾವು ಎಲ್ಲವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿರುವೆವು. ನಾವು ಚಂದ್ರಪುರದ ಮೇಲೆ ಗೆಲುವು ಸಾಧಿಸಿರುವೆವು, ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಅರ್ಧ ಸೈನಿಕರು ಇಲ್ಲ. ನಾವು ಚಂದ್ರಸೇನನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿರುವೆವು, ಆದರೆ ನಾವು ಅವನಿಗೆ ಕೊಟ್ಟ ನೋವು, ಅವನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಕೊಟ್ಟ ದುಃಖವನ್ನು ಹೇಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ? ಎಂದು ಕೇಳಿದನು. ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ, ಮಹಾರಾಜ, ಇದು ರಾಜಕಾರಣ. ಇದು ರಾಜರ ಬದುಕು. ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದವರು, ಎಲ್ಲವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಸೋತವರು, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ತಮ್ಮ ಘನತೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದನು. ಧೀರಸಿಂಹನಿಗೆ ಈ ಉತ್ತರ ಸಮಾಧಾನ ತರಲಿಲ್ಲ. ಅವನು, ತಾನು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದು ಕೂಡ, ಸೋಲನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆಂದು ಅರಿತುಕೊಂಡನು. ಅವನು ಚಂದ್ರಸೇನನನ್ನು ಸೆರೆಮನೆಯಿಂದ ಕರೆಸಿಕೊಂಡನು. ಚಂದ್ರಸೇನನನ್ನು ನೋಡಿದಾಗ, ಧೀರಸಿಂಹನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕರುಣೆ ಮೂಡಿತು. ಚಂದ್ರಸೇನನ ಮುಖದಲ್ಲಿ, ಕೋಪವಿರಲಿಲ್ಲ, ಬರೀ ನೋವು ಮತ್ತು ದುಃಖ ಇತ್ತು. ಧೀರಸಿಂಹನು, ಚಂದ್ರಸೇನ, ನಾವು ಈ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದಿರುವೆವು. ಆದರೆ, ನಾನು ಈ ಗೆಲುವು ನನಗೆ ಸಂತೋಷವನ್ನು ತಂದಿಲ್ಲ. ನಾನು ಸಾವಿರಾರು ಜನರ ನೋವಿಗೆ ಕಾರಣನಾಗಿರುವೆ. ನಾನು ನಿನ್ನನ್ನು ಸೆರೆಮನೆಯಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ. ನೀನು ನಿನ್ನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ, ನಿನ್ನ ಪ್ರಜೆಗಳನ್ನು ನೋಡು. ಈ ಯುದ್ಧದ ನೋವು, ಈ ಯುದ್ಧದ ದುಃಖ, ಇದನ್ನು ಮರೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದನು. ಚಂದ್ರಸೇನನು ಆಶ್ಚರ್ಯಗೊಂಡನು. ಮಹಾರಾಜ, ನೀವು ಗೆದ್ದಿದ್ದರೂ, ನಿಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಕರುಣೆ ಇದೆ. ನೀವು ಗೆದ್ದಿದ್ದರೂ, ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಸೋಲನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದೀರಿ. ಇದು ನಿಮ್ಮ ದೊಡ್ಡ ಗುಣ ಎಂದು ಹೇಳಿದನು. ಧೀರಸಿಂಹನು ತನ್ನ ಸಿಂಹಾಸನದಿಂದ ಇಳಿದು, ಚಂದ್ರಸೇನನ ಮುಂದೆ ಬಂದು, ನಾನು ಈ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆದ್ದೆ, ಆದರೆ ನಾನು ನಿಜವಾದ ಸೋಲನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ನಾನು ನಿನ್ನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು, ನಿನ್ನ ಪ್ರಜೆಗಳನ್ನು, ನಿನ್ನನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡೆ. ಈ ಸಿಂಹಾಸನ, ಈ ಅಧಿಕಾರ ಈ ಗೆಲುವು ನನಗೆ ಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದನು. ಧೀರಸಿಂಹನು ತನ್ನ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯನ್ನು ಕರೆದು, ನಾವು ಚಂದ್ರಪುರದ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಶಾಂತಿ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇಬ್ಬರೂ ರಾಜರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಜೆಗಳ ನಡುವೆ ಯಾವುದೇ ಯುದ್ಧ ನಡೆಯದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿದನು. ಚಂದ್ರಸೇನನು ಸಂತೋಷದಿಂದ ಈ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು. ಇಬ್ಬರೂ ರಾಜರು, ತಮ್ಮ ಪ್ರಜೆಗಳ ನಡುವೆ ಸ್ನೇಹವನ್ನು, ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು, ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದ ಧೀರಸಿಂಹನು, ನಿಜವಾದ ಸೋಲನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ. ಆದರೆ, ಆ ಸೋಲು ಅವನಿಗೆ ಹೊಸ ದಾರಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿತು. ಅವನು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಅಧಿಕಾರ, ಹಣ, ಯುದ್ಧದ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸದೆ, ತನ್ನ ಪ್ರಜೆಗಳ ಶಾಂತಿ, ನೆಮ್ಮದಿ, ಸುಖದ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸಿದನು. ಧೀರಸಿಂಹನಿಗೆ ಅರಿವಾಯಿತು, ನಿಜವಾದ ಗೆಲುವು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿಲ್ಲ, ಅದು ಮನುಷ್ಯರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರೀತಿ, ಕರುಣೆ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯಲ್ಲಿ. ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದವನು, ಕೇವಲ ಹೆಣಗಳನ್ನು, ರಕ್ತವನ್ನು, ನೋವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ, ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು, ಶಾಂತಿಯನ್ನು, ಸ್ನೇಹವನ್ನು ಗೆದ್ದವನು, ಎಲ್ಲವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಈ ಕಥೆಯು, ಯುದ್ಧದ ನೋವು, ಯುದ್ಧದ ದುಃಖ, ಮತ್ತು ಯುದ್ಧದ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದವನದೇ ನಿಜವಾದ ಸೋಲು, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ತನ್ನ ಪ್ರಜೆಗಳನ್ನು, ತನ್ನ ಆತ್ಮವನ್ನು, ಅಷ್ಟೇ ಏಕೆ ತನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.
