ಇದು ದಟ್ಟವಾದ, ಕಣ್ಣು ಹಾಯಿಸಿದಷ್ಟು ಹಸಿರು ಹಾಸಿದ್ದ 'ಶ್ಯಾಮಲಾರಣ್ಯದ ಕಥೆ. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಇತಿಹಾಸವಿರುವ, ಬೃಹತ್ ಮರಗಳು ಆಕಾಶಕ್ಕೆ ಏಣಿ ಹಾಕಿದಂತಿರುವ, ರಹಸ್ಯಮಯ ಸರೋವರಗಳು ಮತ್ತು ಎಂದೂ ಅಳಿಸದ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳ ಕಲರವದಿಂದ ತುಂಬಿದ್ದ ಒಂದು ಅದ್ಭುತ ಲೋಕವದು. ಈ ಅರಣ್ಯಕ್ಕೆ ಒಬ್ಬ ಅಧಿಪತಿ ಇದ್ದಳು. ಆಕೆಯೇ ವನಾನಿ ಅರಣ್ಯದ ದೇವತೆ. ವನಾನಿಯು ಕೇವಲ ಮನುಷ್ಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಅವಳೇ ಈ ಕಾಡು. ಅವಳ ಉಡುಗೆ ನೂರಾರು ಬಣ್ಣದ ಹೂವುಗಳು, ಜೊಂಡುಗಳು, ಮತ್ತು ಎಲೆಗಳಿಂದ ನೇಯಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು. ಅವಳ ದೇಹದ ಪ್ರತಿ ಕಣದಲ್ಲೂ ಅರಣ್ಯದ ಹಸಿರು ಪ್ರವಹಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಅವಳು ತನ್ನ ನಿವಾಸವನ್ನು ಅರಣ್ಯದ ಹೃದಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ, ಶತಮಾನಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷ ಶಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದ ಸೋಮವೃಕ್ಷದ ಬುಡದಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದಳು.ವನಾನಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಕರ್ತವ್ಯ ಅರಣ್ಯದ ಶಕ್ತಿ ಚಕ್ರವನ್ನು ಸಮತೋಲನದಲ್ಲಿ ಇಡುವುದು. ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹುಟ್ಟು-ಸಾವು, ಸಸ್ಯಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆ-ವಿನಾಶ, ನದಿಯ ಹರಿವು ಇವೆಲ್ಲವೂ ಅವಳ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿರುತ್ತಿದ್ದವು. ಪ್ರಕೃತಿಯ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಯಾರಾದರೂ ಅರಣ್ಯಕ್ಕೆ ಹಾನಿ ಮಾಡಿದರೆ, ವನಾನಿಯ ಮೃದು ಸ್ವಭಾವವು ಭಯಾನಕ ರೌದ್ರಾವತಾರಕ್ಕೆ ತಿರುಗುತ್ತಿತ್ತು.
ಅರಣ್ಯದ ಗಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಹಳ್ಳಿಗಳು ಮತ್ತು
ಶ್ಯಾಮಲಾರಣ್ಯದ ಸುತ್ತಲೂ ವನಶ್ರೀ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿ ಇತ್ತು. ಈ ಹಳ್ಳಿಯ ಜನರು ಅರಣ್ಯವನ್ನು ತಮ್ಮ ತಾಯಿ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು. ಅಲ್ಲಿನ ಹಿರಿಯ ಮಹಿಳೆಯು ವಿಶು, ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ವನಾನಿಯ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದಳು. ವಿಶುಗೆ ಅರಣ್ಯದಿಂದ ಬೇಕಾದಾಗ ಮಾತ್ರ ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯಲು, ಒಣಗಿದ ಕಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಳಸಲು ವನಾನಿಯು ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದ್ದಳು. ಅರಣ್ಯವನ್ನು ಪೂಜಿಸುವ ಪದ್ಧತಿ ಮತ್ತು ಅಳತೆ ಮೀರಿದ ದುರಾಸೆಗೆ ಸಿಲುಕಬಾರದು ಎಂಬ ಪಾಠವನ್ನು ವಿಶು ಸದಾ ಹಳ್ಳಿಯ ಜನರಿಗೆ ಬೋಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಳು.
ಈ ಶಾಂತಿಯುತ ಬದುಕಿಗೆ ಕಪ್ಪು ನೆರಳು ತಂದವನು ನಗರದ ದೊಡ್ಡ ಮರಗೆಲಸದ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮಾಧವ. ಅವನು ಕೇವಲ ಮರಗಳನ್ನು ನೋಡಲಿಲ್ಲ, ಅದರ ಹಿಂದೆ ಅಡಗಿರುವ ಕೋಟಿಗಟ್ಟಲೆ ಹಣವನ್ನು ನೋಡಿದ. ಅವನಿಗೆ ಸೋಮವೃಕ್ಷದ ಮೌಲ್ಯ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅದರ ಸುತ್ತಲಿನ ಅಪರೂಪದ ಶ್ರೀಗಂಧ ಮತ್ತು ತೇಗದ ಮರಗಳು ಅವನ ಕಣ್ಣು ಕುಕ್ಕಿದ್ದವು. ಮಾಧವನು ವನಶ್ರೀ ಹಳ್ಳಿಯ ಜನರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಿ, ದೊಡ್ಡ ಮೊತ್ತದ ಹಣದ ಆಮಿಷ ಒಡ್ಡಿದ. ಕಟ್ಟಿಗೆ ಕಡಿದು ನನಗೆ ಕೊಡಿ, ನಾನೇ ನಿಮ್ಮ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಶಾಶ್ವತ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ತರುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಳ್ಳಿಗರು ವಿರೋಧಿಸಿದರೂ, ಬಡತನದಿಂದ ಮತ್ತು ಮಾಧವನ ಚಮತ್ಕಾರಿ ಮಾತುಗಳಿಂದ ಕೆಲವರು ಆಕರ್ಷಿತರಾದರು. ಆದರೆ, ವಿಶು ಮಾತ್ರ ಆಮಿಷಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸಿದಳು. ಅರಣ್ಯವನ್ನು ಮುಟ್ಟಬೇಡಿ. ವನಾನಿ ನಮ್ಮನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ ಅವಳ ಕೋಪಕ್ಕೆ ಗುರಿಯಾಗಬೇಡಿ ಎಂದು ಎಚ್ಚರಿಸಿದಳು.
ಮಾಧವನು ವಿಶುಳ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸಿದ. ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಜನರನ್ನು ಕರೆತಂದು, ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿ ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಮರಗಳನ್ನು ಕಡಿಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ. ಮೊದಲ ರಾತ್ರಿ, ಹತ್ತಾರು ಮರಗಳು ಧರೆಗೆ ಉರುಳಿದವು. ಮರಗಳು ಉರುಳಿದಾಗ ಆದ ಭೀಕರ ಶಬ್ದ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯದ ನೆಲದಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಮರೆಯಾದ ನಡುಕವು ವನಾನಿಗೆ ಆಘಾತ ನೀಡಿತು.
ಮರುದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ, ನಾಶವಾದ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ನೋಡಿದ ವಿಶು ಮತ್ತು ಇತರ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಭಯಭೀತರಾದರು. ಅರಣ್ಯಕ್ಕೆ ಕಷ್ಟ ಬಂದಾಗ, ವನಾನಿಯು ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದಳು.ಮಾಧವನಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಮರಗಳು ಬೇಕಾಗಿದ್ದರಿಂದ, ಅವನು ಅರಣ್ಯದ ಆಳಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಕಡಿದ. ಆ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಹೋದ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ, ಅವರು ಮುಟ್ಟಿದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕೊಡಲಿ ಮತ್ತು ಗರಗಸವು ತಣ್ಣಗಾಗಿ, ಭಾರವಾದಂತೆ ಭಾಸವಾಯಿತು. ಅವು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದನ್ನೇ ನಿಲ್ಲಿಸಿದವು, ಯಂತ್ರಗಳು ಹಠಾತ್ತನೆ ಕೆಟ್ಟು ನಿಂತವು. ಕಾರ್ಮಿಕರು ಎಷ್ಟೇ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರೂ ಒಂದು ಕಡ್ಡಿ ಕೂಡ ಕತ್ತರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ವನಾನಿಯು ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗುನುಗು ನೀಡಿದಳು, ಆ ಧ್ವನಿಗೆ ಯಂತ್ರಗಳೆಲ್ಲಾ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯವಾದವು.ಮರ ಕಡಿಯುವ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ತಡೆ ಉಂಟಾದಾಗ, ಮಾಧವನು ಕೋಪಗೊಂಡನು. ಅವನು ಹಳ್ಳಿಯ ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಿ ಕಾಡಿನ ದಾರಿ ಕೇಳಿ, ಆಳಕ್ಕೆ ಸಾಗಿದ. ವನಾನಿಯು ಸಣ್ಣ ಸಸ್ಯಗಳ ಮೂಲಕ, ದಾರಿಯ ಮೇಲೆ ಮಸುಕಾದ ಮಾಯೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದಳು. ಮಾಧವ ಮತ್ತು ಅವನ ಜನ ಹಗಲೆಲ್ಲಾ ನಡೆದರೂ, ಅವರು ಕಡಿದ ಮರದ ದಿಮ್ಮಿಗಳು ಇದ್ದ ಸ್ಥಳದಿಂದ ಕೇವಲ ನೂರು ಹೆಜ್ಜೆ ದೂರದಲ್ಲಿದ್ದರು. ಈ ಭ್ರಮೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಧವನು ಹುಚ್ಚನಂತೆ ಕೂಗಾಡುತ್ತಾ ಹೋದನು. ಮಾಧವನು ಹತಾಶನಾಗಿ, ಯಾವ ಮರ ಕಡಿಸಲು ಆಗದಿದ್ದರೆ, ನಾನು ಆ ದೊಡ್ಡ ಸೋಮವೃಕ್ಷವನ್ನೇ ಕಡಿಸುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಕೂಗಿದ. ಅವನು ಸೋಮವೃಕ್ಷದ ಬಳಿ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಮರದ ಕಾಂಡದಿಂದ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಹಸಿರು ಬೆಳಕು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು. ಆ ಬೆಳಕು ಮಾಧವನ ಕಣ್ಣುಗಳಿಗೆ ತೀಕ್ಷ್ಣವಾದ ನೋವು ನೀಡಿತು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅರಣ್ಯದ ಎಲ್ಲಾ ಕೀಟಗಳು, ಜೇಡರ ಹುಳುಗಳು ಮತ್ತು ಇರುವೆಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಮಾಧವನ ಮೇಲೆ ಮುಗಿಬಿದ್ದವು. ಅವುಗಳ ಕಡಿತವು ಬೆಂಕಿ ಇಟ್ಟಂತೆ ದೇಹವನ್ನು ಸುಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪ ಮತ್ತು ವನಾನಿಯ ನ್ಯಾಯ
ತೀವ್ರವಾದ ನೋವು ಮತ್ತು ಭಯದಿಂದ ಮಾಧವನು ನೆಲಕ್ಕೆ ಅಪ್ಪಳಿಸಿ, ಅಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ. ವನಾನಿ ನನ್ನ ದುರಾಸೆ ನನ್ನ ಸರ್ವನಾಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ನನ್ನ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಕುರುಡು ಮಾಡಿದ ಹಣದ ಮೇಲೆ ನನಗೀಗ ತಿರಸ್ಕಾರ ಬಂದಿದೆ. ನನ್ನನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸು, ಓ ಅರಣ್ಯದ ತಾಯಿ ಎಂದು ಬಿಕ್ಕಿ ಬಿಕ್ಕಿ ಅತ್ತ.
ಆಗ ಸೋಮವೃಕ್ಷದ ಬೆಳಕು ಮೃದುವಾಯಿತು. ವನಾನಿಯು ಮನುಷ್ಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಳಾದಳು. ಅವಳ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಪಕ್ಷಿಗಳು ಅವಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಾ ನಿಂತವು.
ಮಾಧವ, ಅರಣ್ಯವನ್ನು ಕೇವಲ ಸಂಪತ್ತೆಂದು ನೋಡಿದವರ ಪಾಲು ಇದೇ ಆಗುತ್ತದೆ. ನೀನು ಅರಣ್ಯದಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದೀಯ, ಈಗ ಅದನ್ನು ಮರಳಿ ನೀಡಬೇಕು. ಎಂದು ಅವಳು ಶಾಂತ, ಆದರೆ ಗಂಭೀರ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ನುಡಿದಳು. ವನಾನಿಯು ಮಾಧವನಿಗೆ ಒಂದು ಶರತ್ತನ್ನು ವಿಧಿಸಿದಳು. ನೀನು ಅರಣ್ಯಕ್ಕೆ ಮಾಡಿದ ನಾಶಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತವಾಗಿ, ನೀನು ಕಡಿದ ಪ್ರತಿ ಮರಕ್ಕೆ ಹತ್ತು ಹೊಸ ಸಸಿಗಳನ್ನು ನೆಡಬೇಕು. ಈ ಹಳ್ಳಿಯ ಜನರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿ ಅರಣ್ಯದ ಪಾಲಕನಾಗಬೇಕು. ನಿನ್ನ ಕೊನೆಯ ಉಸಿರು ಇರುವವರೆಗೂ ಅರಣ್ಯವನ್ನು ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿನ ಜೀವಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡು.
ಮಾಧವನು ನಡುಗುವ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ, ನಾನು ಸಿದ್ಧ. ಇದೇ ನನ್ನ ಹೊಸ ಜೀವನದ ಉದ್ದೇಶ ಎಂದು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡಿದ.
ಮಾಧವನು ತನ್ನ ವ್ಯಾಪಾರದ ಸಂಪತ್ತನ್ನೆಲ್ಲಾ ಅರಣ್ಯದ ಪುನಃಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಮೀಸಲಿಟ್ಟ. ಅವನು ವಿಶು ಮತ್ತು ವನಶ್ರೀ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ 'ವನ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ತಂಡ'ವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ. ಅವನು ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಸಿಗಳನ್ನು ನೆಟ್ಟು, ನೀರುಣಿಸಿ ಬೆಳೆಸಿದ.
ಕಾಲಾನಂತರ, ಶ್ಯಾಮಲಾರಣ್ಯವು ಮತ್ತೆ ಹಳೆಯ ವೈಭವಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ದಟ್ಟವಾಯಿತು. ಮಾಧವನ ದುರಾಸೆಯ ಕಪ್ಪು ನೆರಳು ಮಾಯವಾಗಿತ್ತು, ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ಈಗ ವಿಶು ಮತ್ತು ಮಾಧವನ ಪಾಲನೆಯಲ್ಲಿ ವನಾನಿಯ ಶಾಶ್ವತ ಆಶೀರ್ವಾದ ನೆಲೆಸಿತ್ತು. ಪ್ರಕೃತಿಯ ಶಕ್ತಿಯು ಮಾನವನ ದುರಾಸೆಗಿಂತ ಯಾವಾಗಲೂ ದೊಡ್ಡದು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಶ್ಯಾಮಲಾರಣ್ಯವು ಶಾಶ್ವತ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿ ಉಳಿಯಿತು.
